Hoogste risiconiveau op natuurbrand afgekondigd

FYSLÂN - De droogte brengt een verhoogd risico op natuurbranden met zich mee, en daarom staat de Friese brandweer vanaf zaterdag op scherp. Als de situatie escaleert, is er veel werk aan de winkel. De veiligheidsregio’s Fryslân, Groningen en Drenthe kondigen officieel om middernacht fase 2 aan, het hoogste risiconiveau voor natuurbranden.

‘Bij fase één is het nog betrekkelijk vochtig, maar bij fase twee zijn we alert en hebben we extra middelen paraat. We waarschuwen ook de gemeenten’, legt Jos van der Kooij van Brandweer Fryslân uit, een specialist op het gebied van natuurbranden.

In Europa worden steeds vaker extreme natuurbranden waargenomen als gevolg van droogte, hittegolven en klimaatverandering. ‘De actualiteit helpt de brandweer in zekere zin. Mensen zijn zich steeds meer bewust van het feit dat niets doen geen optie is’, aldus Van der Kooij.

Met behulp van variabelen zoals windsnelheid, temperatuur en begroeiing probeert de brandweer de verspreiding van vuur in kaart te brengen. Meestal verspreidt het vuur zich over de grond, door gras en laaggelegen begroeiing. ‘We hopen dat het vuur niet in de bomen terechtkomt, want dat is bijna niet te beheersen. Dat noemen we ‘kroonvuur’, wanneer het zich in de boomtoppen bevindt. Maar ‘grondvuur’ komt het meest voor.’

Pelotons
Als volgende stap wordt de melding opgeschaald. Een natuurbrand begint doorgaans als een ‘middelbrand’, maar escaleert vaak naar een ‘grote brand’. Vier voertuigen worden als eerste ingezet. Dit zijn reguliere brandweerkorpsen uit de omgeving, die het snelst ter plaatse kunnen zijn.

‘Vervolgens roepen we ‘pelotons’ op’, legt Van der Kooij uit. Dit zijn groepen van vier voertuigen. ‘Ze worden ingezet voor het blussen, maar ook om water te transporteren in een circuit.’

In principe is het de bedoeling om vanaf de weg te blussen. ‘’Anders breng je jezelf in gevaar.’ De brandweer probeert eerst een ‘offensieve inzet’: het gebied in om het vuur te blussen. Als dat niet lukt, volgt ‘defensieve inzet.’ Dat betekent dat de brandweer van buitenaf probeert te voorkomen dat het vuur overslaat.

Tactieken
Natuurgebieden worden verdeeld in ‘compartimenten’, gebieden die door paden zijn omheind. Brandweerlieden maken gebruik van verschillende tactieken. Ze kunnen natte en droge stoplijnen inzetten. Een natte stoplijn wordt gemaakt met water om de verspreiding van het vuur tegen te gaan. Een droge stoplijn kan bijvoorbeeld gecreëerd worden door vegetatie te verwijderen of gecontroleerd te laten afbranden.

Opschaling en evacuatie
Tegelijkertijd wordt er opgeschaald naar een hoger GRIP-niveau. Dit geeft de impact op de omgeving en dat andere hulpdiensten, overheden en terreinbeheerders worden gealarmeerd. Bij een noodsituatie zijn verschillende organisaties betrokken, maar uiteindelijk heeft de brandweer de leiding.

Indien nodig wordt er begonnen met evacuatie. Zorginstellingen hebben hun eigen draaiboeken, vooral omdat sommige bewoners slecht ter been zijn. Het ontruimen van campings is een grote operatie: ‘Daar verblijven in de zomer duizenden mensen.’ Mocht de situatie echt uit de hand lopen, dan kan er landelijke hulp worden ingeroepen, zoals waterhelikopters van Defensie of gespecialiseerde teams uit andere provincies.

Bron: www.omropfryslan.nl