Cover verhaal: Susanne Visser

Susanne Visser is een jonge blom van 21 lentes, die op 13 december 2000 ter wereld kwam. Susanne behoort tot de generatie Y & Z, de generatie die is opgegroeid met internet en dat als een vanzelfsprekendheid ziet. Zij kennen géén wereld zonder internet. ‘Alles is mogelijk’ is het adagium voor de Y & Z generatie, die tussen 1986 en 2015 geboren is. Dat geldt ook voor deze jonge meid uit Bolsward en net als vele van haar generatiegenoten is Susanne behoorlijk communicatief. Ze praat op een vlotte en innemende manier. Kenmerkend voor deze groep is ook dat ze vaak zelfverzekerd overkomt en nu we toch aan het ‘stickeren’ zijn: Susanne is zeker authentiek, speciaal en creatief. Die indruk laat ze binnen een paar minuten al achter, tijdens ons gesprek aan de keukentafel in haar ouderlijk huis in Bolsward, waar ze nog woont.

Inmiddels heeft Susanne al een eigen bloemenzaak gehad en volgt ze nu een opleiding uitvaartbegeleiding. Een jonge vrolijke meid die haar weg zoek in de uitvaartbranche, dat is nogal opmerkelijk. “Het klinkt misschien wel wat gek voor iemand van mijn leeftijd,” geeft Susanne toe, “maar tóch, die interesse had ik ook al als meisje. Met mijn vader heb ik ooit eens de overleden kat die we begraven hadden later weer opgegraven om te zien wat er van over was. Ik ben nooit bang geweest voor de dood, het is zoals het is.”

Susanne Visser

‘Familie Visser’ geeft het naambordje bij de voordeur in Hanzestad Bolsward aan, als we aanbellen. De familie bestaat naast Susanne uit vader Anton Visser en moeder Margritha Lemke. Haar zus woont inmiddels in Makkum, samen met haar vriend. “En sinds negen maanden heb ik ook een vriendje, waar ik ook heel erg blij mee ben”, lacht Susanne. “Je moet toch ergens beginnen, natuurlijk. Je mag zijn naam best weten hoor: Almar Kramer uit Burgwerd.” Vader Anton begon in 1994 met een constructie- en reparatiebedrijf in Bolsward. De eenmanszaak groeide gestaag en de zaken gaan goed. Susanne groeide op in een smaakvol ingericht huis en de ligging van de tuin, dicht aan het water, is een eldorado voor kinderen die van het buitenleven houden.

“Mijn stadje”

“Ik vond het als kind geweldig om buiten te spelen”, vertelt Susanne. “Ik had genoeg vriendinnetjes met wie we dan gingen slootjespringen. Ik was een buitenmeisje dat in de achtertuin aan het kikkersvangen was. Ik zou ook nooit in een echt grote stad kunnen wonen. Bolsward is wat dat aangaat ook mijn stadje, waar ik later als ik groot ben ook wel zou willen blijven. Bolsward is gewoon heel gezellig, iedereen kent elkaar. Ik heb gewoon een hele fijne jeugd gehad, kon altijd terecht bij mijn ouders en nóg altijd. Ik heb dus helemaal niks te klagen. Eigenlijk ontbreekt het mij aan niets.”

In de bloemen

Na het basisonderwijs (“De Sint Maartenschool, een prachtige school!”) ging Susanne naar het Nordwin College in Sneek. Ze deed daar haar eerste stage ‘in de bloemen’ in Bolsward bij de Bloemtique in de Jumbovestiging. Het beviel haar uitstekend ‘in de bloemen’ en na haar vmbo-opleiding ging ze naar Leeuwarden om daar een ‘bloemenopleiding’ opleiding te volgen, ook aan het Nordwin College. Het bleef niet bij de opleiding; samen met haar vriendin Judith Roosjen nam Susanne een bloemenwinkel in Workum over.

Susanne: “We zaten in het laatste jaar van onze opleiding en Judith had stage gelopen in de Workumse bloemenwinkel. Toen zei de eigenares als grap, maar wel met een serieuze ondertoon, dat zij de winkel wel wilde overdoen aan Judith, die vervolgens mij van het voorstel op de hoogte bracht. Het grapje werd vervolgens serieus en we namen met z’n tweeën de winkel over, met financiële hulp van mijn ouders. Ik ben in die zin wel onderneemster, door het uiterste uit mijzelf te halen. Afgelopen januari zijn we na twee jaar gestopt met de winkel. We vonden het beiden wel leuk maar om er helemaal voor te gaan, dat zagen we toch niet zo zitten. Het was een mooie ervaring, maar blijkbaar waren we toch niet zo bevlogen.”

Pake Bauke Lemke

De keuze van Susanne om een hele andere richting uit te gaan dan ‘de bloem’ komt, als haar pake Bauke Lemke uit Sneek, ernstig ziek is. Lemke had in zijn werkzaam leven als ambulancechauffeur dienst gedaan maar was ook werkzaam geweest in het mortuarium van het Sint Anthonius Ziekenhuis. Susanne: “Pake is in februari 2021 overleden, maar ik ben vanaf het begin van zijn ziekte tot het einde van z’n leven bij hem geweest. Dat hele proces heb ik dus van dichtbij meegemaakt. Ik was toen al bezig met de vraag wat er met een lichaam gebeurt na het intreden van de dood. Voor sommige mensen zal dit wat raar zijn, maar ik vind dat de dood bij het leven hoort. Dan moet je alles kunnen bepraten, ook deze dingen.”

Na het overlijden van haar grootvader gaat Susanne op zoek naar opleidingen in de uitvaartbusiness. Ze doet mee aan een meeloopdag en daarna wordt haar interesse in deze wereld alleen maar groter. Afgelopen januari is Susanne gestart met de opleiding uitvaartbegeleider bij ‘Gaandeweg’ in Twello, waar ze in juni haar getuigschrift hoopt te mogen behalen. De dagopleiding bij ‘Gaandeweg’ is één keer in de twee weken. Naast de theorie wordt er ook aandacht besteed aan de verzorging van een pas overledene. De opleiding wordt gevolgd door elf studenten, volgens Susanne “vooral ouderen, dertigers en veertigers”, en een leeftijdgenootje van haar. Als een kind van haar tijd zoekt Susanne de informatie niet alleen in de boeken maar ook op het internet.

“Ik heb eerlijk gezegd ook geen idee waarom ik als jongere toch interesse heb voor dit niet-alledaagse beroep”, bekent Susanne. “Misschien is het wel een roeping, die sterker geworden is na het overlijden van pake. De begeleiding vond ik toen anders dan ik het zou hebben gedaan, laten we het daar maar op houden. Ik wil de nabestaanden niet het idee geven dat hun overleden geliefde de zoveelste in een week is. Ik wil dat anders gaan doen. Echt persoonlijk!”

Praktijkervaring opdoen

Voordat Susanne als ZZP‘er (“of iets dergelijks”) zelf in de uitvaartbranche aan de slag gaat, wil ze eerst heel veel ervaring opdoen bij mensen die het vak al beheersen. Een meeloopdag op het Yardenhuis (Yarden is in augustus 2021 overgenomen door Dela, red.) was een dergelijke ervaring.

Susanne: “Tijdens de meeloop dag heb ik letterlijk achter de schermen van een crematorium mee mogen kijken. Ik vond het oprecht interessant om te zien hoe een lichaam verbrand wordt in zo’n oven. Niks niet morbide, nee, echte belangstelling. Het hele proces is intrigerend. Ik begrijp dat mensen dat gek vinden, een dergelijke belangstelling. En al helemaal voor een jong iemand. Ik begrijp dat wel. Ik wil ook een meeloopdag hebben in een mortuarium, het werk dat pake ook deed. Mijn belangstelling voor doodgaan en uitvaart is nu nog heel breed. Misschien word ik wel geen uitvaartbegeleider, maar begin ik in een mortuarium of een aula met mijn werk. Het wil ook helemaal niet zeggen dat wanneer je ‘in de rouw’ werkt een verdrietig persoon bent. Ik ben juist heel vrolijk! Ik kan natuurlijk niet al het verdriet mee naar huis nemen, maar dat ik ook wel eens mijn tranen de vrije loop laat gaan tijdens een uitvaartplechtigheid, dat mag toch best?”

Een mooi plekje

Susanne gelooft niet per se in een god, zegt ze, maar ze gelooft wel dat iemand die overleden is, naar “een mooi plekje” gaat. “Ik geloof wel dat er iets is, maar wat? Daar zullen wij nooit achter komen.” Ondanks dat ‘mooie plekje’ zegt ze lachend: “Maar ik zou natuurlijk nu nog helemaal niet willen overlijden!”

Even later poseert ze op haar eigen mooie plekje, in de prachtige tuin van haar ouderlijk huis. De hond van de familie springt uitgelaten bij haar op. Susanne Visser lacht het leven tegemoet.

Tekst: Henk van der Veer

Foto’s: Jelly Mellema